Ondanks dat ie veel op het eiland voorkomt, is de huismus een beschermde vogel. Omdat het 17 mei de Dag van de Beschermde Diersoorten is, en 2024 het Jaar van de Huismus, hebben we wat leuke weetjes over dit beestje op een rij gezet.
Vaste kolonie in uw buurt
De huismus is erg gehecht aan z’n omgeving. Ze blijven vaak dicht in de buurt van waar ze geboren zijn. Als u een huismus in en om uw huis ziet, dan is dat dus vaak dezelfde mus. Of in ieder geval eentje uit dezelfde groep, want ze leven graag in een zogenaamde kolonie van 40 tot maar liefst 400 mussen. Een mannetje herkent u aan het grijze petje op de kop en het zwarte befje. Vrouwtjes zijn meer bruin.
De tekst gaat verder onder de foto’s
Een vrouwtjes huismus
Een mannetjes huismus
Nesten
Al vanaf januari zijn huismussen bezig met het krijgen van jongen. Het mannetje zoekt plekjes voor een nest en begint alvast met de bouw. Zijn snavel verkleurt dan naar zwart. De vrouwtjes onderzoeken alvast welke nesten ze fijn vinden voor het leggen van de eieren. Uiteindelijk kiest ze een nestplek en het mannetje dat deze gemaakt heeft. Samen maken ze het nest af. Als ze elkaar hebben gevonden, dan blijven ze de rest van hun leven bij elkaar.
Jongen
Het vrouwtje legt meestal zo’n vier eieren, maar dat kan ook maar één zijn of zelfs negen! Na 12 dagen broeden komen de jongen uit het ei. De ouders geven hen dan het liefst beestjes te eten. Dat is het meest gezond voor ze. Na dik twee weken vliegen de jongen al uit. Al blijven ze dan nog wel in de buurt omdat ze hun eten nog krijgen van vader en moeder huismus. Pas als hun snaveltjes hard genoeg zijn om zaden mee te pellen, kunnen ze voor hun eigen eten zorgen. Moeder en vader huismus gaan dan bezig met het volgende nest. Ze leggen meestal twee tot drie keer per jaar een nest eieren.
Dak isoleren
De huismus woont het liefst onder de dakpannen, dicht bij de regengoot. Hou daar dus rekening mee als u uw dak van buitenaf gaat isoleren. Doe dat in ieder geval niet tijdens de broedtijd: van maart tot en met september. U kunt de werkzaamheden het beste laten doen tussen 1 september en 1 maart. Als het werk klaar is, is het voor de huismus nodig dat u weer voldoende nestplaatsen aanbiedt. Dat kan door in de onderste drie rijen dakpannen ruimte te houden en daar geen vogelschroot te plaatsen (een vogelschroot zorgt ervoor dat vogels ergens geen nest kunnen maken).
Huismus op rode lijst van Nederlandse broedvogels
Zorgt u niet voor andere nestplekken en zijn deze er ook niet in de buurt? Dan kan het zijn dat een mussenfamilie het niet overleeft. Vanaf 1980 daalde het aantal huismussen in Nederland. In het jaar 2000 was hun aantal met meer dan de helft gedaald tot naar schatting zeshonderdduizend tot een miljoen broedparen. We weten niet precies waarom. Dat aantal daalt daarna gelukkig niet verder, maar het groeit ook niet. Omdat het aantal nog niet terug is naar voor 1980, staat de mus nog op de rode lijst.
Maak het de huismus naar de zin
Huismussen houden van een menselijke omgeving met bijvoorbeeld veel struikgewas, schuren, weilanden met vee en gemorst graan. Schiermonnikoog is dus een geweldige plek voor ze.
Wilt u het de huismus om uw huis naar de zin maken? Zorg dan voor voldoende struiken en hagen in de tuin waarin ze kunnen schuilen. De Vogelbescherming heeft een tekening laten maken met acht tips om uw tuin nog aantrekkelijker te maken voor de huismus.
Huismussen eten graag granen en onkruidzaden. Maar ze eten ook wel insecten en spinnen. Hartstikke handig om in de tuin te hebben dus. Wilt u ze bijvoeren? Dan is kippen- of duivenvoer prima. Voer ze liever geen brood, omdat daar vaak zout in zit.
